Recensies

De Fransman Jean-Pierre Gibrat beschikt over een groot talent: hij kan voortreffelijk tekenen (vergelijk zijn stijl met die van Max Cabanes in diens reeks Blindemannetje) en is bovendien een uitstekend inkleurder. Gibrat heeft echter ook een groot gebrek: nooit eerder in zijn leven schreef hij het scenario voor een compleet stripalbum. Het moet dan ook een wilde gok van uitgeverij Dupuis zijn geweest om Gibrat te contracteren voor een tweeluik in haar collectie Vrije vlucht. Het experiment heet Het uitstel, waarvan inmiddels het eerste deel is verschenen. Voorin de eerste druk voegde de uitgever een bescheiden dossier toe dat precies duidelijk maakt hoe Gibrat de ballotagecommissie van Dupuis om zijn vinger heeft weten te winden. Enerzijds moet hij indruk gemaakt hebben met zijn schitterende portrettekeningen van de belangrijkste hoofdfiguren, anderzijds met het gezwets in de ruimte waarmee hij zijn project meer wil doen lijken dan het in werkelijk is. Als lezer word je helemaal eng van Gibrats zelfverwoorde drijfveer om geen scenarist in de arm te nemen: 'De oorzaak van de drang om voor Het uitstel het roer alleen in handen te nemen, moet je zoeken bij de behoefte die veel mensen van veertig voelen om zichzelf eens grondig te screenen. Ik kwam tot de conclusie dat ik geen tijd meer te verliezen had en dat ik nu maar eens zelf een scenario moest schrijven.' Strips als therapie, het is ook een zienswijze. De vraag luidt natuurlijk of Gibrat er in Het uitstel als scenarist iets van bakt. Antwoord: betrekkelijk weinig. Het is duidelijk dat hij veel voorwerk heeft verricht, maar het komt allemaal in het verhaal niet echt van de grond. Terwijl het uitgangspunt zeker perspectieven biedt: Tijdens de Tweede Wereldoorlog moet de jonge Julien Sarlat zijn dienstplicht gaan vervullen in Duitsland, waarmee het Franse Vichy-bewind collaboreert. Julien wil niet en springt van de trein die vol soldaten naar de Duitse bondgenoot koerst. Hij keert terug naar zijn woonplaats Cambeyrac, waar hij onderduikt bij zijn tante Ang?le. Vanuit een leeg staand huis beziet hij alles wat er in het rustige plattelandsdorpje gebeurt. Hij is zelfs toeschouwer van. zijn eigen begrafenis, want de trein waar hij in zat, werd uiteindelijk gebombardeerd. De meeste aandacht van Julien gaat uit naar zijn ex-vriendin C?cile. Hij kan echter geen contact met haar zoeken, aangezien hij het risico loopt om opgepakt te worden als deserteur in oorlogstijd. Een leuk verhaal, niet? Qua uitwerking gaat het helaas al fout bij het begin. Gibrat achtte het namelijk niet nodig de desertie van Julien te visualiseren en laat het verhaal beginnen met diens rentree in Cambeyrac. Een gemiste kans. Vervolgens weet hij nergens de spanning op te wekken die een onderduiker moet hebben gevoeld. Julien banjert wat over zijn zolderkamertje en gaat af en toe stiekem eten bij zijn tante. In de tussentijd bespiedt hij het dorpsleven (en dan met name de slaapkamer van C?cile) met een periscoop. Dat levert welgeteld ??n blote borst van de jongedame op, dus een goede voyeur is Julien ook al niet. Om de lezer niet helemaal in slaap te doen sukkelen, laat Gibrat de dorpsbewoners hier en daar over politiek discussi?ren, maar boeiend zijn de gesprekken nergens. De enige spanning in dit eerste deel moet komen van de climax: de doortocht van een Duitse legereenheid, waarbij ??n dorpsbewoner wordt gedood. Aansluitend op deze sc?ne toont Gibrat eens te meer aan zich onvoldoende in zijn hoofdpersonen te kunnen inleven. C?cile leest Zola, breit een sjaaltje en gaat een relatie aan met een dorpsvriend, waarbij er in het geheel niet aan haar te merken is dat de overledene haar vader was. Wanneer het op de grafische uitwerking van zijn verhaal aankomt, staat Gibrat natuurlijk zijn mannetje. Het tekenwerk is verzorgd en professioneel, waarbij het kleurgebruik voor een meerwaarde zorgt. Gibrat redt er echter niet zijn verhaal mee. Hopelijk zal hem duidelijk worden dat een leuk idee alleen niet voldoende is, want anders brengt hij het tweede, afsluitende deel van Het uitstel even geraffineerd om zeep.