Wat gebeurde er daadwerkelijk in de landen die na de Tweede Wereldoorlog een communistisch systeem kregen opgedrongen? Dat was én is in West-Europa grotendeels onbekend. In landen als Tsjechië, Polen en Hongarije leggen verschillende historische instituten daarom de vaak pijnlijke herinneringen van burgers uit deze periode vast om ze toegankelijk te maken voor een hedendaags publiek. Daarbij wordt onder meer gebruik gemaakt van het medium strip. Zo zijn Tsjechische stripmakers aan de slag gegaan met de getuigenissen van burgers over het leven in Koude-Oorlogstijd. De resultaten daarvan zijn ook vastgelegd in een Engelstalige bundel: We're still at War - Stories of the 20th Century. Het boek is een initiatief van Post Bellum, samen met Argo Press en the Institute for the Study of Totalitarian Regimes en Karolinum Press. Post Bellum is een instituut dat meer dan drieduizend getuigenissen heeft verzameld en zich daarbij niet uitsluitend tot de Koude Oorlog heeft beperkt. Hun archieven bevatten de weerslag van ervaringen van gevangenen en tegenstanders van het nazisme en communisme, van oorlogsveteranen, van Holocaustslachtoffers en anderen. De Engelstalige website www.memoryofnations.eu toont hier vele schriftelijke voorbeelden van. Dertien van deze uiteenlopende levensverhalen zijn door evenzoveel verschillende stripmakers omgezet in beeldverhalen en gebundeld in We're still at War. Door de uiteenlopende stijlen en de afwisselende uitsneden uit het nationale verleden krijgt de lezer een aantrekkelijk en meeslepend panorama getoond dat abstracte termen als 'Oostblok' en 'communistische machtsovername' van een gezicht voorziet. Op menselijk, individueel niveau zien we de dagelijkse werkelijkheid van wie in botsing kwam met de totalitaire regimes die in de twintigste eeuw de macht wisten te verwerven. We volgen burgers die hun achteloze of vastberaden vrije keuzes, afwijkende politieke voorkeuren of simpelweg eigen opvattingen over muziek- en haarstijl moesten bekopen met intimidatie en vervolging van overheidswege. Onmacht en onvrijheid vielen hen ten deel. De bundel is samengesteld door Jana Frantova, Jan Polouček en Eva Kubátová. De strips blijven dicht bij de oorspronkelijke verhalen maar de bundel is, zoals de directeur van Post Bellum benadrukt, 'first and foremost, the work of the writers and the artists'. Mede daardoor heeft het werk geen schoolse uitstraling, ook al is de informatiedichtheid aanzienlijk. Juist het feit dat meerdere perspectieven worden getoond, waaronder dat van een toenmalige informant van de staatsveiligheidsdienst STB, overtuigen de lezer dat de complexiteit van het recente verleden recht wordt gedaan. Dergelijke bundels verdienen navolging, in het geval van Tsjechië hopelijk een volgende keer ook met ruimere aandacht voor de Praagse lente die in 1968 roemloos eindigde.