Recensies

Robert van Gulik (1910-1967) is zeker een van meest exotische figuren uit de Nederlandse literaire wereld en stripwereld. Als briljant kenner van de oosterse talen en cultuur maakt hij carrière als diplomaat, met als hoogtepunt het ambassadeursschap in Japan. Eén van zijn belangstellingsgebieden is de Chinese detectiveroman. Hij vertaalt een Chinese roman over de historische rechter Tie, die leefde in de zevende eeuw. Van Gulik krijgt de smaak te pakken en schrijft en illustreert zelf een internationaal populaire serie detectives over rechter Tie met als hoogtepunt Vier vingers, het boekenweekgeschenk uit 1964 (opgedragen aan een aap). De stripreeks Rechter Tie met mooie sfeertekeningen van Frits Kloezeman verschijnt in de jaren '70 en '80. En nu is deel l - Chrysant - van een nieuwe reeks verschenen met tekeningen van alleskunner Dick Matena. Schrijver Arthur Japin (van De zwarte met het witte hart) heeft Van Gulik gekend en zijn herinneringen geboekstaafd. Zijn vader, ook detectiveschrijver, was bevriend met Van Gulik. De tekeningen bij Rechter Tie kreeg het jongetje Arthur zelden te zien. Zij maakten een diepe, erotische indruk op hem. Ook in Matena's verhaal staan die tekeningen van blote vrouwen die gemarteld of gekooid zijn. In dit verhaal moet rechter Tie samen met zijn adjudant Tsjiao Tai op onderzoek in een afgelegen district. De jaloerse zoon van de landheer aldaar misbruikt de dorpelingen en zijn familie. Rechter Tie legt het familiedrama bloot. Het plot zit goed in elkaar maar is niet erg subtiel. Dat geldt ook voor de tekeningen. Matena gebruikt zijn grove stijl, die we kennen van Flynn. Dat is jammer want de genuanceerde tekenwijze van Kruimeltje past misschien beter bij de Chinese wereld van rechter Tie. In de 'snelle' schetsen van Matena, met veel zwart en donkere arceringen, is geen plaats voor details die een couleur locale oproepen. De dreiging komt daardoor wel goed uit de verf. De uitgave is voorbeeldig, met extra informatie over Van Gulik, de historische rechter Tie en Matena zelf. Een prettig boek, al blijft de indruk van haastwerk hangen.