Om de paar bladzijden spreekt de getekende schrijver Eduard Douwes Dekker zijn gehoor en dus ook ons toe, terwijl hij het dramatische verhaal van het jonge liefdespaar Saïdjah en Adinda vertelt. Dat is de kunstgreep die Dick Matena toepast in zijn ‘verstripping’ van hoofdstuk 17 uit Douwes Dekkers roman Max Havelaar (1860). Een slimme ingreep. Omdat Matena ook in deze bewerking trouw wil zijn aan ‘de wet van Matena’, dus met de volledige tekst erbij, wil hij aannemelijk maken dat ook wij aanschuiven bij een van zijn voorleessessies. Hij lost zo voor een deel het dilemma op, dat de tekeningen en tekst dubbelop zijn. Heel subtiel: de luisteraars worden bediend door ‘Indische’ obers. En het moet gezegd: de taal en tekeningen zijn prachtig, voor wie de tijd neemt. Door Matena’s tekeningen van een jongen in een eindeloos groen landschap krijgt het melancholieke lied Ik weet niet waar ik sterven zal alle aandacht.
Ook de sardonische spot blijft overeind. Een buffel redt Saïdjah uit de klauwen van een tijger. Daarover zegt Bossenbroek in zijn boek De wraak van Diponegoro, dat in Nederlands-Indië Nederland verbeeld werd door de gemene tijger en Indië door de onverzettelijke buffel. Dekker legt de schuldvraag overigens ook bij de Indische adel, die haar onderdanen uitbuit.
Dick Matena behoeft in Stripschrift gelukkig geen introductie, hij is een der belangrijkste tekenaars van ons land en zeker de meest actieve. Als 17-jarige puber stond hij al bij Marten Toonder op de stoep, mapje tekeningen onder de arm. En nu zijn we 61 (!) jaar verder!
Beetje vreemde planning wel, nu het Multatuli-jaar net afgesloten is, maar anderzijds: toen hadden we Max Havelaar - De graphic novel al, van Eric Heuvel en Jos Waterschoot, met toch ook al 14 pagina’s Saïdjah…