Marten Toonder is de geschiedenisboeken ingegaan dankzij Ollie B. Bommel. De strip rond de heer van stand is een van de vier grote Toonder-strips. Thuis hadden we de Haagsche Courant met daarin de strip Panda. De lievelings-Toonder-strip van mijn pa. Zelf heb ik meer met Koning Hollewijn. Des te nieuwsgieriger was ik naar dit overzichtsboek van die vierde Toonder-strip, Kappie. De strip die ik slechts kende van de Skarabee-pockets uit 1973 met omslagillustraties van Piet Wijn.
Sinds een jaar of tien jaar geeft uitgeverij Stripstift de onuitgegeven verhalen van Kappie uit. En dat zijn er nogal wat! Momenteel staat de boekuitgave op 22 stuks en liggen nog 73 verhalen op de plank te wachten. Vijftig jaar na de laatste krantenpublicatie komt de uitgeverij met een overzichtswerk op de proppen: Marten Toonders Kappie: Avonturen van een sakkerse sleepbootkapitein. Het resultaat is een informatief, handig en vooral heel leuk boek.
Verantwoordelijk hiervoor zijn Dick de Boer, Bert Meppelink en Ton Schuringa. Het trio is niet over één nacht ijs gegaan en ze hebben het zichzelf niet makkelijk gemaakt. De mannen zijn echt de diepte van de reeks ingegaan en hebben geprobeerd om een zo compleet mogelijke studie af te leveren. De overbekende vormgeving van Rudy Vrooman (gekleurde rug, twee kolommen en een kolom met bijschriften) zorgt ervoor dat het een prettig leesbaar boek is met veel beeldmateriaal (zoals een paar voorbeelden van de zwaar gehavende originelen van het eerste Kappie-verhaal) dat vraagt om doorgebladerd te worden. De tekening voor het omslag en titelpagina van Gerben Valkema is ook noemenswaardig. De Haarlemse tekenaar laat wederom zien met de Toonder-stijl goed uit de voeten te kunnen.
In vijftien hoofdstukken wordt niet alleen de geschiedenis van de stripreeks geschetst maar ook een koppeling gemaakt met de toenmalige actualiteit (waaronder de Cuba- en oliecrisis en de milieu-vervuiling). Echter, het zorgt wel voor herhalingen in de tekst. Diverse keren lezen we waarom de strip toentertijd is gestopt en welke rol Toonder zelf had. Aan de andere kant geeft het inzicht bij bepaalde keuzes van de verhalen. Bekend is dat de vader van Marten Toonder model stond voor de hoofdpersoon. Aan de oude baas is een geheel hoofdstuk gewijd. Een van de interessante hoofdstukken is het overzicht van de tekenaars en scenaristen die hebben meegewerkt aan de verhalen. Hiermee is de grafische en literaire ontwikkeling van de strip blootgelegd. Jan van Haasteren, Piet Wijn, Fred Julsing en Ton Beek herkennen we uit duizenden. Daarnaast wordt extra benadrukt hoe belangrijk schrijvers als Lo Hartog van Banda, Harry van Eerenbeemt, Eiso Toonder en Andries Brandt zijn geweest. Naast het overzicht van de merchandise en de buitenlandse publicaties zijn er ook de twee ballonstrips uit de Avrobode opgenomen. Iets waarvan ik niet wist dat het bestond. Kortom, het boek is een fijne aanwinst op die grote hoeveelheid Toonder-biografieën en -uitgaves.