Het Marengo-proces: bijna dagelijks beheerste deze rechtszaak en alle gevolgen de kranten en het journaal. Eind februari 2024 kwam na zes jaar een oordeel voor de hoofdverdachten: levenslang. Nauwelijks een maand later verscheen Marengo, het beeldverslag - Het meest verziekte en vergiftigde proces ooit, een coproductie van Aloys Oosterwijk en misdaadjournalist Marieke de Witte. Een indrukwekkend en beklemmend geheel, kan ik wel zeggen.
Oosterwijk is uitgegroeid tot één van de bekendste rechtbanktekenaars die Nederland rijk is. In 2019 verscheen van zijn hand Bij de Neus, het beeldverslag van de zaak Holleeder. De tekenaar liet zich voor dit boek inspireren door Rien Poortvliet, de bekende kunstschilder die populaire boeken maakte zoals Leven en werken van de kabouter, Braaf en Te hooi en te gras. Het product van Oosterwijk was er niet minder om. Ook voor Marengo vond hij zijn inspiratie bij de boeken van Poortvliet en wederom is het een waar huzarenstuk. Paginagrote en adembenemende tekeningen wisselen elkaar af met schetsen en illustraties uit de rechtszaak. Soms in stemmig sepia maar vaak in het typische kleurpalet wat Oosterwijk gebruikt om de illustraties kracht bij te zetten en uit te lichten.
De verslaglegging in tekeningen is prachtig en krijgt door de teksten en het informatieve relaas van De Witte een sterke meerwaarde. Zij beschrijft feitelijk zonder poespas en sensatiedrift de gebeurtenissen, hoe wreed ook. Doordat deze ‘geschiedenis’ nog zo vers is bekroop mij tijdens het lezen regelmatig het ‘O ja, dat is zo gegaan’-gevoel, zoals bij de moord op advocaat Derk Wiersum, de beschuldigingen aan het adres van Khalid Kasem en natuurlijk de moord op Peter R. de Vries. Een moment waar Aloys het moeilijk mee had. Het tweetal kende elkaar vanuit de rechtbank.
Marengo heeft meer indruk op mij gemaakt dan het Willem Holleeder-verslag. De penoze uit die tijd was lang niet zo gewelddadig als de mensen rond Ridouan Taghi.
Dat het meest verziekte en vergiftigde proces ooit op Nederlandse bodem zo’n boek heeft gekregen, is lovenswaardig. Niet zozeer als onderwerp maar vooral voor de geschiedenis van de rechtstaat die Nederland gelukkig nog altijd is. Enige minpuntje is de vormgeving van het omslag. Het oogt eerder als een soort krantenbericht of rapportje dan een fraai boek. Maar misschien is dat juist de bedoeling geweest.