In Indonesië zijn ze gek op helden en strips. De geschiedenis van het land is dan ook terug te vinden in stripverhalen, zoals in het eerste deel van de avonturenserie De legende van de vleermuisvechter van de Indonesische stripmaker Dwi Koendoro. De Indische historicus en stripliefhebber Tom van der Geugten verzorgde samen met zijn dochter Jolien van der Geugten, onderzoeker en eigenaar van Wys Educatie, voor de uitgave van de strip. Zij willen daarmee de belangstelling in Nederland voor het Indonesische perspectief op het verleden vergroten en het gesprek hierover tussen de generaties bevorderen. De twee hoofdpersonen zijn Vleermuisvechter en Na’ief Jaliszoon, twee gezworen vrienden die zeer bedreven zijn in pencak silat, de Indonesische vechtkunst. Het verhaal speelt zich af op Java in de 17de eeuw, de tijd dat de VOC haar macht op Java vestigde.
De strip opent met een tekst waarin de helden aan de lezer worden voorgesteld en zo komen we meteen bij de ingewikkeldheden in het verhaal: vleermuisvechter en Na’ief zijn geadopteerd door een Nederlandse vader. Het feit dat de twee Indonesische hoofdpersonen zijn opgenomen in een Nederlands pleeggezin maakt het lastig om een eenduidig Indonesisch perspectief te onderscheiden. En hoewel hun pleegvader de Nederlandse regering vertegenwoordigt, komt hij juist op voor de belangen van de Indonesische bevolkingsgroepen. Daar komt nog bij dat vleermuisvechter ‘Atjeehs, Buginees, Padangs, Bataks, Madurees en Ponorogo’s bloed in zich heeft’ en Na’ief ‘een mix is Sunda, Banten, Palembang en Bandjermasin. Deze twee helden dragen dus al meerdere Indonesische perspectieven in zich! Het stripverhaal doet daarmee recht aan de complexe realiteit van een koloniale samenleving die gestratificeerd was en tegelijkertijd uiterst poreus kon zijn, maar als educatieve uitgave over erfgoed lijkt mij dit meerlagige verhaal voor een leek eigenlijk te complex om goed te doorgronden.
Maar daarnaast is er nog volop om van te genieten. Neem de namen van de bijpersonen: hun pleegvader luistert naar de naam Frits van der Bloemkool, de Indonesische aristocraat heet meneer Klapperdop, de Chinese koopman Tan Val Flauw. In de zorgvuldige vertaling van Inge Dümpel en Arjan Onderdenwijngaard komen scherts, satire en straattaal in de dialogen prachtig naar voren en is het Indisch erfgoed te herkennen in de manier waarop de personages elkaar plagen, in hun stembuigingen, uitdrukkingen (nou ja zeg!) en klanknabootsingen. Aardig is het dossier met achtergrondinformatie waarin de feiten tussen de verzinsels worden vermeld. Tekenaar Dwi Koendoro Brotoatmodjo (1941-2019), geïnspireerd door Walt Disney en Charles M. Schulz, ontving meerdere prijzen voor zijn werk. De zwart/witte tekeningen die met zijn grootogige personages ook wat van de manga-stijl weg hebben, zijn dynamisch en trefzeker. Hoe fijn dat we van dit vertaalde album kunnen genieten, dat ook zonder de context van erfgoed de moeite waard is.