Waar waren we gebleven? Het is nog steeds 1913 in het vijfde deel van het wonderbaarlijke verhaal over de vroegere tropisch-eiland-bewoonster Pola Kazoni en haar kunstzinnige, avantgardistische entourage. Waarbij de tekenaar Marcel Ruijters met veel verbeelding en verrassende ontwikkelingen doorgaat met het uitbouwen van zijn A.F.Th van der Heijden-achtige entourage.
Hoofdpersoon in de vijf hoofdstukken van dit nieuwe, maar zeker niet laatste boek in de serie is dit keer de verraderlijke Cyril Strapatsky. De voyeuristische opportunist heeft in Het Vasteland, dat na overstromingen is ingedijkt en nu wordt bestuurd door een zoetwatercommunistisch bewind, een baan gevonden als observator, spion klasse F, met goede doorstroommogelijkheden. Op die manier kan de gluurder hobby en werk combineren. Waarbij hij vooral gespitst is op vrouwelijk schoon en belastingfraudeurs, de enige groep overtreders waarvoor in het Vasteland nog de doodstraf geldt.
Dan wordt Strapatsky opgeroepen voor een crisisberaad bij de Prikkelbodefoto, waarvoor hij kritieken schrijft. De Hoge Raad heeft namelijk besloten dat er evenveel prikkelfoto’s voor vrouwen als voor mannen moeten komen. De prikkelfotorecensentenbond, een gezelschap intellectuelen met grote verzamelingen ‘esthetische’ foto’s van dames, besluit naar het platteland te trekken om daar onder het mom van een natuurliefhebbersclub op excursie te gaan en een locatie te zoeken om hun collecties veilig te stellen.
Deze expeditie leidt tot een reeks onvoorziene wendingen waarbij de ruziënde groep gevaarlijk dicht bij het gevreesde werkkamp Het Hard Gelag verzeild raakt en Strapatsky kennis maakt met de geheimzinnige Jynia Ampersand en haar vrienden de Pazuzu’s. Deze ontmoeting leidt weer tot diverse dramatische en hilarische ontwikkelingen waarbij onder meer kannibalisme, groepsseks, de wereldworm en een telepathische, breinvretende schimmel uit de ruimte voorbij komen.
Alles in de typische, (zwart/wit) stijl van Ruijters die hiermee gestaag verder werkt aan zijn fantasierijke chef d’oeuvre. Waarbij voor de aandachtige (her)lezer veel te ontdekken valt.