Recensies

De Vlaming Bart Schoofs is vooral bekend vanwege zijn korte stripjes, in onder meer Humo. Hij maakte verder cartoons voor De Morgen en De Standaard en fotostrips voor dezelfde krant. Ook publiceerde hij korte strips in onder meer Zone 5300, en in het Sloveens striptijdschrift Stripburger. Schoofs kreeg ook een plaatsje in Formaline, de bundel over alternatief striptekenend België en in Comix 2000, het vuistdikke overzicht van striptekenaars uit verschillende werelddelen. Braaf varken is zijn eerste zelfstandige album. Het album is geen rechttoe-rechtaanverhaal, maar bestaat uit drie delen. Allereerst is er het langere verhaal: Brieven aan Nonkel J deel-1. Daarin ontfermt een schrijver zich over de spullen die een overleden oom hem nalaat. Hij filosofeert over de waarde van de dozen die hij erft met boeken, tijdschriften, tekenpapier en pennen. Is dit een laatste grap van Nonkel J, en zit hij nu opgescheept met waardeloze rommel. Of hadden die zaken voor zijn oom echt waarde? En liet hij hem bewust een boodschap na. Iedereen wil immers na zijn dood ergens door herinnert worden. Wat is anders de zin van het leven. Of heeft het leven geen zin en is dat nu net de grap? Schoofs stelt de vragen. De lezer moet zelf maar een antwoord zoeken. De schrijver in Brieven aan Nonkel J heeft geen naam. De hoofdpersoon lijkt veel op de auteur. Schoofs tekent meestal mannen met mutsjes of caps. De schrijver, die ook tekent, in Brieven... draagt geen petje, hij lijkt veel op Schoofs. Dat is niet ongebruikelijk, ook in de korte stripjes figureert Bart Schoofs zelf dikwijls. Qua tekenstijl lijkt Brieven... nogal op het werk van Daniel Clowes, de Amerikaanse undergroundtekenaar van Eightball. En er zijn meer overeenkomsten met Clowes. In 1993 hield die een Hateball-tour. Schoofs presenteert in Braaf varken een Van Haat tot z-alfabet. Daarin maakt hij van zijn voorkeuren en antipathieën geen geheim. Van Kate Winslet en Leonardo di Caprio moet hij sinds Titanic niets meer hebben. Maar er zijn ook haatgevoelens die dieper zitten. Zo moet bij voorbeeld Jezus het ontgelden. Bij de J. staat: 'Ik haat Jezus Christus omwille van het vergallen van mijn kinderjaren met zijn walgelijk gebloed en stompzinnig lijden.' Op de tekening een jonge Bart in een Montreal-1976-sweater, die terwijl het zweet hem uitbreekt luistert naar de gruwelijkheden die zijn oudere zus debiteert over wat J.C. moest verdragen. In het Van Haat tot z-alfabet gaat het om de tekst, de tekeningen met allemaal Bart zelf, zijn voertuigen. Na het alfabet is duidelijk dat Bart Schoofs weinig op heeft met patjepeeërs, nationalisten, halfslachtigheid, bureaucratie. Kortom we hebben te maken met iemand met uitgesproken opvattingen. Braaf varken is een drieluik. Na het Nonkel-verhaal en het haatalfabet is er een korte, en onverwachte afsluiting. La vie sexuelle des Belges gaat over climaxen, maar is zeker niet het sterkste deel van het album. Als experiment is Braaf varken interessant. Brieven aan Nonkel J verdient een vervolg. Braaf varken 2, dat eind dit jaar verschijnt is daarvoor een mooie gelegenheid.