Strips zijn er in allerlei soorten en maten. Er zijn ook pretentieuze strips. Die komen vaak uit Frankrijk. Uit dat land komen vaak de mooiste beeldverhalen en het genre wordt daar zeer serieus genomen. Terecht natuurlijk. Maar soms leidt die serieuzigheid tot ongewenste gevolgen.
Zo kon het gebeuren dat Enki Bilal, die samen met Christin zulke prachtige boeken maakte als De jacht en De falangisten van de zwarte orde, zich ontwikkelde tot de zweverige schepper van een wezenloos, warrig, veel te lang verhaal over ‘een Kunstenaar van het Absolute Kwaad’ (let op de hoofdletters): De slaap van het monster. Maar het kan altijd erger. Onlangs verscheen van de tekenaar Yslaire (Bernard Hislaire, 1957 België) de laatste twee albums van het internet/stripproject dat Yslaire in 1997 begon met de psycho-analyticus Laurence Ehrlich. De twee boeken binnen de reeks XXe ciel.com geven verschillende versies van een verhaal waarin Eva Stern de hoofdrol speelt. Eva maakte deel uit van een twee-eiige drieling. Haar ene broer werd op 31 december 1899, om tien voor twaalf, geboren, Eva zelf kwam daarna, op 1 januari 1900 op de wereld. Haar andere broer - ‘het engeltje’ - bleek, een kwartier later, doodgeboren. Eva wordt psychotherapeut, ontmoet tijdens haar leven een ongeloofwaardig aantal bekende mensen, van Freud, Stalin en Ghandi tot Allen Ginsberg, Timothy Leary en Jack Kerouac, waar we verder weinig over vernemen.
In het begin van deel Mémoires<20>00 ligt Eva in coma, nadat ze in het ziekenhuis alle medische apparatuur, waarmee ze was verbonden had uitgeschakeld. Ze wilde er een eind aan maken, omdat ze de geestelijke en lichamelijke aftakeling niet kon verdragen, althans volgens haar jonge vriendin Lucienne Dezee. Eva bewaarde haar hele leven op een computer, die is vastgelopen. Lucienne (Lulu) heeft via e-mail contact met ex-patiënten en kennissen van Eva. Door de contacten van Lulu en haar computernaspeuringen maakt de lezer kennis met een verwarrend metafysisch verhaal, waarin onder anderen de broer van Eva, Frank, die uit de andere eeuw, voortkomt. Is Frank, de fotograaf, als militair bij de slag van Isonzo in 1916 omgekomen of heeft hij zijn dood in scène gezet?
De lezer wordt verder via Lulu geconfronteerd met e-mails van @nonymous. Is dat de fotograaf Frank? Had Frank een zoon of heeft hij het eeuwige leven? In het verhaal, dat de geschiedenis van de twintigste eeuw laat zien aan de hand van oorlogen, maatschappelijke stromingen en technische ontwikkelingen, spelen verder beroemde, iconische foto’s, - het rennende verbrande meisje in Vietnam - een onduidelijke rol, evenals engelen. Op het eind van beide boeken is Eva dood. Lulu gaat verder met het dagboek van Eva op haar eigen computer.
En de lezer slaat teleurgesteld, en met een zucht van verlichting, het boek dicht. Het is allemaal veel te veel, te veel, te veel. Hoe pretentie, gebrek aan zelfkritiek, humorloosheid, het vermijden van verhaalkeuzes, namedropping en het oneigenlijk gebruik van beroemde foto’s de lezer kan opzadelen met quasi-diepzinnige hoogborstige rommel. Vergeet ik nog bijna te vermelden dat de pagina’s er buitengewoon onappetijtelijk uitzien.