Recensies

Stilistische zoektocht in de VS

Wie Jeroen Steehouwers stripalbum Wok leest, ziet een andere Steehouwer dan men gewend is van zijn overige vrije werk. Verdwenen is de ongepolijste schetsmatige stijl die zo kenmerkend is voor zijn verstripping van Tolstoj (Waarvan leeft de mens?) of zijn autobiografische strip De uitweg. Nee, dat is totaal anders in Wok. Deze in Zone 5300 (1997/98) voorgepubliceerde strip over een eenzame danseres en haar hond (Wok is de naam van de danseres, niet van de hond) is een stilistisch experiment, waarbij Steehouwer zich sterk heeft laten inspireren door Chris Ware’s Jimmy Corrigan.
‘Als strip taal is, wat ben ik dan de hele dag aan het doen? Tekenen of vertellen. Vertellen dus. Of al tekenend vertellen eigenlijk’, zo omschrijft Steehouwer in het nawoord van zijn boek de kernvraag die hij zich tijdens het maken van deze strip heeft gesteld. ‘In Wok wil ik de gebeurtenissen in de plaatjes zover doortekenen dat ik de grens van het medium raak. Daarom ziet de strip er zo kaal uit. Elke beweging is uit de handeling getekend, de eenzaamheid in de ogen van het meisje teruggebracht tot twee diepzwarte punten.’
Het zijn prachtige beweegredenen, die je ook goed terugziet in de strip zelf. De eenzaamheid van ballerina Wok is inderdaad bijna tastbaar, wat nog wordt ondersteund door de korte theatrale scène-opbouw. De relatie met vriend Johan moet voortdurend worden ‘gered’, ook al lijkt dat een heilloze zaak. Na een avond ruzie probeert Wok het goed te maken. De lezer ziet een strakke maar klinische totaalshot van het huis waarin Wok woont, geen levende persoon te zien. Het tekstwolkje uit haar zolderappartement zegt: ‘Zal ik je pijpen?’ Mistroostiger kan een relatie bijna niet worden uitgebeeld.
Stoorzender in dit alles is de hond die Wok heeft gehaald uit het asiel. Dit beest oogt te karikaturaal om echt goed in het verhaal te passen. Bovendien praat hij tegen zichzelf, als een mens. Dat lijkt niet goed te passen bij de doelen die Steehouwer zich heeft gesteld voor deze strip. Of was hij juist op zoek naar dit contrast? Geen idee, maar over het resultaat van zijn stilistische zoektocht is hij zelf in ieder geval niet tevreden: ‘Al tekenend stuit ik enkel op de grenzen van de vorm! Ik vínd niks! Geen nieuwe wereld, geen openbaringen, geen bevrijdend gevoel... niks.’ Toch is dat wat overdreven, want Steehouwer doet een moedige poging om zijn stijl te verbreden. Wok bevat mooie momenten en is een interessante strip. Wel rijst de vraag waarom Steehouwer in 1999 (toen hij deze strip maakte) helemaal naar Seattle reisde om Wok te laten zien op de burelen van uitgever Fantagraphics, maar daar sindsdien geen vervolg aan gaf. Misschien omdat hij daar in Seattle eveneens zijn ex-vriendin ontmoette die model stond voor de danseres Wok, en die enorm moest huilen om de strip? In zijn nawoord concludeert Steehouwer: ‘Ik moest een nieuwe vorm vinden.’ Toch heeft hij dit experiment nu laten uitgeven. Maar niet door Fantagraphics.


JM



Wok

Jeroen Steehouwer
Syndikaat 2007
softcover
ISBN: 978-90-78599-06-7
Prijs: € 14,95
72 pagina's
zwart/wit
Stripschrift 391

Op deze site worden cookies gebruikt, wilt u hiermee akkoord gaan?
Privacy en voorwaarden Accepteer Weiger