Recensies

De Russische revolutie verliep niet in één dag. Nog jarenlang na de Oktoberrevolutie bestreden verschillende partijen in Rusland elkaar en was het onrustig. Er werden legers gevormd van communisten en tsaristen, waarbij er onderling vaak ook nog grote ideologische verschillen waren. Een derde groep, naast de roden en de witten, vormden de anarchisten. Hun doel was een onafhankelijke politiekloze staat. Onder aanvoering van hun leider Nestor Makno weigerden ze zowel het tsaristisch bewind als de communisten te steunen. Over hen maakten de broers A. en M. Stalner en Moucquet een stripverhaal.
De geschiedenis van de Russische anarchisten is vrij onbekend, wat het begrijpen van God noch gebod bemoeilijkt. Bovendien wordt het verhaal van de voortrijdende trein met een wanordelijke gemeenschap anarchisten steeds onderbroken door flashbacks over het verleden van onze hoofdpersoon Wlad.
Tekenwerk en inkleuring (Quilicy) van het eerste album van de Franse broers zijn prachtig: zij maakten een indrukwekkend debuut. Goed is te zien dat de Stalners iets gemeen hebben met tekenaars als Cromwell, RiffRebs en Ruffner. En dat is meteen ook het zwakke punt van hun eersteling. Ik denk dat er niets op tegen is om in een historisch verhaal ook de gewelddadige en schokkende kanten van de geschiedenis te tonen. Bij God noch gebod heb ik echter de indruk dat de 'Stalner-punks' net als voornoemde geestverwanten van de groep Asylum vooral op wilden vallen binnen de ingedutte wereld van de Franse strip. Met Rood noch zwart lijken de Stalners en Moucquet zich al wat te distantiëren van hun rebelse achtergrond en dat leverde een uitstekende strip op.
God noch gebod speelt zich af in 1920 in de Oekraïne en in 1904/1905 in St.Petersburg. In Rood noch zwart heeft de handeling zich verplaatst naar München in het jaar 1924: Hitler en het nazisme zijn in opkomst en München wordt opgeschrikt door een reeks moorden op vrouwen. De gemoederen raken ook politiek danig verhit. Wlad zwerft door de stad en houdt zich op in kroegen, het meisje Galina heeft intussen onderdak gevonden bij een Engelse schrijver die gefascineerd wordt door de sprookjeskoning Lodewijk 11. Wanneer Wlad wordt gevonden bij het lijk van een vermoorde vrouw wordt hij als de moordenaar beschouwd en is de volkswoede niet meer te stuiten. Wlad wordt achtervolgd en de nazi's buiten de moordzaken uit om het volk voor zich te vinden. Er volgt een reeks dramatische gebeurtenissen waarbij ook Galina en Harry, haar Engelse vriend, betrokken raken.
De Stalners en Moucquet maken met De vlooien een reeks over een man (Wlad) op weg naar zijn noodlot en plaatsen dit in een historisch roerige tijd: het eerste deel van onze eeuw. Met God noch gebod maakten zij een veelbelovend debuut en met Rood noch zwart een uitstekend vervolg. Ik denk dat we nog wel meer van ze zullen horen.