Recensies

De eerste keer dat ik dit album ter hand nam, werd ik meteen alaangenaam getroffen door de fraaie uitgave. De robuuste harde kaft werd gesierd door een paginagrote illustratie die verlangend uit deed zien naar de rest. Bij het openslaan van het album bleek bovendien nog dat de schutbladen op ouderwetse wijze bedrukt waren, een luxe die weinig uitgevers zich nog permitteren.
De inhoud deed in alle opzichten eer aan de uitgave. Olivier Neuray heeft prachtige, stemmige tekeningen gemaakt van een vooroorlogs Parijs op een witte kerstnacht. Maar ere wie ere toekomt, zijn tekeningen zouden lang zo mooi niet zijn zonder het buitengewone kleurwerk van Marianne Garnier. Door het gebruik van donkerpaars om de nachtelijke hemel boven Parijs mee in te kleuren, krijgen de tekeningen een ongewone gloed die er een romantische, melancholische of zelfs mysterieuze kracht aan geeft. Zodoende wordt een rake typering gegeven van de lichtstad maar ook een typering die geheel in stijl is met het scenario.
Het scenario is van de hand van de oudgediende Yann. Het is 1937, een kolonie van vergrijsde, aan lager wal geraakte officieren uit het voormalige leger van de tsaar droomt er in hun Franse ballingsoord nog steeds van de heilige Russische grond te bevrijden van het communisme. Stalin stuurt KGB-agenten om het tsaristisch verzet op te rollen. Een klassiek spionageverhaal dus, compleet met liefde en romantiek. Maar de personages zijn zo boeiend uitgewerkt, zodanig uitgerust met gevatte dialogen dat de aandacht van de lezer nooit verslapt.
Een ander sterk punt is dat, anders dan in de meeste serieuze spionageverhalen, de humor in dit album niet ontbreekt. Behalve een paar onopvallende running gags zijn er ook een paar subtiele grappen. Een mooi voorbeeld van dergelijke ingehouden humor is de achtervolging in het hartje van Parijs. De KGB heeft een auto gestolen met als opschrift 'Cadum-zeep' en rijdt daarmee juist ter hoogte van een 'Bain pour homme' in de Seine. Alsof dat nog niet genoeg laat Yann ook een beschonken clochard uitroepen 'Nu reinigen ze de Seine ook al met Cadum'. Een aardige bijkomstigheid is dat het verhaal de actualiteit raakt in deze tijd waarin het communisme bijna wereldwijd ten onder gaat. Opvallend is dat de KGB-agenten die door Yann ten tonele worden gevoerd niet handelen uit ideologische overwegingen maar uitsluitend uit angst voor de Stalinistische zuiveringen; falen betekent de kogel. De communistische heilstaat heeft volgens hen het proletariaat niets anders opgeleverd dan honger, armoede en een waar schrikbewind. Of zoals een KGB-agente tegen wil en dank de officiële ideologie parafraseert: 'de Russische arbeiders en boeren eten voldoende! karig, maar genoeg. Zwaarlijvigheid is contrarevolutionair'.